Αρθρα
(Centralnii Gossudarstvennii Istoritseskii Archiv CCCR V gor(ode) Lenigrade, Φ. 1349, op. 3, D. 967, LL. 56-65).
Δελτίον σταδιοδρομίας μυστικοσυμβούλου κόμητος Καποδίστρια
1802
Διατελῶν ἐν ὑπηρεσίᾳ παρὰ τῇ Ἰονικῇ Δημοκρατίᾳ ἐν ἔτει 1802 κατὰ τὴν ἄφιξιν τοῦ Ρώσου πληρεξουσίου κόμητος Μοτσενίγου, ἐνετάλη νὰ συμβάλῃ εἰς τὴν εὐημερίαν τῶν νήσων Κεφαλληνίας, Ἰθάκης, Ζακύνθου καὶ Λευκάδος, νὰ ἱδρύσῃ προσωρινὴν διοίκησιν καὶ νὰ ἐγκαταστήσῃ εἰς ἑκἀστην Ρωσικὴν φρουράν.
1803
Ἐπιστρέψας εἰς Κέρκυραν διωρίσθη ὑπὸ τῆς Κυβερνήσεως τῶν Ἑπτανήσων καὶ τοῦ Ρώσου Πληρεξουσίου, Ὑφυπουργὸς τῶν Ἐξωτερικῶν τῆς Δημοκρατίας.
1804 3 Μαρτίου
Διὰ τὴν ἐξαιρετικὴν προσπάθειάν του διὰ τὴν κοινὴν εὐημερίαν κατὰ τὴν ἀνακήρυξιν τῆς Δημοκρατίας προήχθη ὑπὸ τοῦ Αὐτοκράτορος εἰς Κολλένσκιῖ Σύμβουλον.
1806
Ἐνετάλη ὑπὸ τοῦ Ρώσου Πληρεξουσίου νὰ ἱδρύσῃ ἐκπαιδευτικὰ ἱδρύματα, διὰ τὴν ἐπιτυχῆ διοργάνωσιν τῶν ὁποίων τοῦ ἐδωρήθη ὑπὸ τῆς Αὐτοῦ Μεγαλειότητος σιγαροθήκη κεκοσμημένη δι’ ἀδαμάντων. Διωρίσθη ὑπὸ τῆς Ἰονικῆς Κυβερνήσεως Ἐπιτετραμμένος παρὰ τῇ Ρωσικῇ Αὐλῇ εἰς τὴν θέσιν τοῦ Γ. Ναράντση.
1807
Αἰτίᾳ τοῦ μετὰ τῆς Τουρκίας πολέμου ἡ Κυβέρνησις Ἑπτανήσων καὶ ὁ Πληρεξούσιος ἐθεώρησαν ἀναγκαῖον νὰ τὸν κρατήσουν καὶ διωρίσθη κατὰ πρῶτον Πληρεξούσιος Κομμισάριος, πρὸς τὸν σκοπὸν ὅπως μετὰ τοῦ Ρώσου Διοικητοῦ ἐξασφαλίσουν τὴν ἀσφάλειαν καὶ τὴν ἡσυχίαν τῶν ὑπ’αὑτῶν ἐξηρτημἐνων νήσων καὶ κατόπιν τοῦ ἀνετέθη ἡ διοίκησις τῶν στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων καὶ ὅλων τὰ ὁποῖα εἶχον σχέσιν μὲ τὴν ἄμυναν τῆς νήσου Λευκάδος, κατὰ τῆς ὁποίας ἐπετέθησαν οἱ Τοῦρκοι.
1808 3 Απριλίου
Ἐξετέλεσεν ὅλας αὐτὰς τὰς ἐντολὰς μετὰ ζήλου καὶ δραστηριότητος πρὸς γενικὴν ἱκανοποίησιν τοῦ Πληρεξουσίου καὶ τοῦ Ἀρχιστρατήγου τῶν Ρωσικῶν στρατευμἀτων εἰς τὴν Ἑπτάνησον. Τοῦτο ἀνεφέρθη εἰς τὴν Αὐτοῦ Μεγαλειότητα καὶ ἐτιμήθη μὲ τὸ παράσημον τῆς Ἁγίας Ἄννης Β΄κατηγορίας.
1808 15 Μαίου
Κατόπιν ὑψηλῆς προσταγῆς τοῦ Ὑπουργοῦ τῶν Ἐξωτερικῶν κόμητος Ρουμιάντσεβ προσεκλήθη εἰς Ρωσίαν διὰ νὰ ἀναλάβῃ ἄλλα καθήκοντα.
1809 20 Ἀπριλίου
Ἀφιχθείς εἰς τὴν Ἀγίαν Πετρούπολιν, κατόπιν προσωπικῆς Ὑψηλῆς ἐντολῆς προήχθη εἰς Κρατικὸν Σύμβουλον καὶ ἔγινε μὲλος τῆς Κρατικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Ὑποργείου τῶν Ἑξωτερικῶν.
1811 1 Αὐγούστου
Διωρίσθη εἰς τὴν Ἀποστολὴν τῆς Βιέννης ὡς ἔκτακτος Γραμματεύς τῆς Πρεσβείας.
1812 8 Νοεμβρίου
Διωρίσθη εἰς τὴν διπλωματικὴν ὑπηρεσίαν τοῦ στρατοῦ, ὁ ὁποῖος εὐρίσκετο ὑπὸ τὰς διαταγὰς τοῦ Ναυάρχου Τσιτσακὼβ καὶ ἔλαβε μέρος εἰς τὰς διαπραγματεύσεις καὶ τὴν σύναψιν εἰρήνης τοῦ Βουκουρεστίου καὶ διὰ τὰ ἔργα του εἰς τὸν νομὸν τῆς Βεσσαραβίας κατόπιν Ὑψηλοτάτης Προσταγῆς προήχθη εἰς Ἐνεργὸν Κρατικὸν Σύμβουλον.
1813 25 Σεπτεμβρίου
Κατὰ τὴν ἔνωσιν τῶν στρατιῶν τοῦ Ναυάρχου Τσιτσακώφ μετὰ τοῦ Μεγάλου Στρατοῦ, διηύθυνε τὸ διπλωματικὸν γραφεῖον τοῦ Στρατηγοῦ Μπαρκλάγια Ντέ Τόλλη καὶ διὰ τὰς διαπραγματεύσεις κατὰ τὴν κατάληψιν τοῦ φρουρίου Τόρν καὶ διὰ τὰς ἄλλας ἐντολάς κατὰ τὴν έκστρατείαν τοῦ 1813 ἐτιμήθη μὲ τὸ παράσημον τῆς Ἁγίας Ἄννης Α΄ κατηγορίας.
1814
Κατὰ τὴν ἐν Φραγκφούρτῃ ἐπὶ Μάιν παραμονὴν τῆς Αὐτοῦ Μεγαλειότητος ἐνετάλη ὑπὸ τοῦ Αὐτοκράτορος νὰ ἀναχωρήσῃ εἰς Ἑλβετίαν μετὰ τοῦ Αὐστριακοῦ Πρέσβεως Βαρώνου Λεπσετέρν διὰ τὴν συμφωνίαν μετὰ τῆς Ἑλβετικῆς Κυβερνήσεως καὶ τὴν προσχώρησιν αὐτῆς εἰς τὴν γενικὴν συμμαχίαν κατὰ τῆς Γαλλίας. Διὰ τὴν ἐκπλήρωσιν τῆς ὡς ἄνω ἐντολῆς καὶ τὴν προσωπικὴν ἔκθεσιν ἐκλήθη ὑπὸ τῆς Αὐτοῦ Μεγαλειότητος εἰς Παρισίους καὶ ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τοῦ Ἁγίου Βλαδημἠρου Β΄κατηγορίας.
1815 30 Αὐγούστου
Ἐπιστρέψας εἰς τὴν Ἑλβετίαν ὡς Ἔκτακτος Πληρεξούσιος Ὑπουργός ἀνεκλήθη ὑπὸ τῆς Αὐτοῦ Μεγαλειότητος εἰς Βιέννην, ἔλαβε μέρος εἰς τὰς διαπραγματεύσεις τοῦ συνεδρίου καὶ ἰδιαιτέρως ἔλαβε μέρος εἰς τὴν συνδιάσκεψιν διὰ τὴν δημιουργίαν τῆς Ἑλβετικῆς Ἑνώσεως. Ἠκολούθησε τὸν στρατὸν καὶ τὴν Αὐτοῦ Μεγαλειότητα εἰς Παρισίους καὶ ἀφιχθείς ἐκεῖ, κατὸπιν Ὑψηλῆς προσταγῆς διωρίσθη Κρατικός Γραμματεύς (Ὑπουργός).
1815 18 Νοεμβρίου
Κατὰ τὰς διαπραγματεύσεις διὰ τὴν σύναψιν τῆς εἰρήνης τοῦ 1815 ἔλαβε μέρος ὡς Πληρεξούσιος καὶ ὑπέγραψε τὴν συνθήκην.
1816 19 Ἰανουαρίου
Κατόπιν τούτου προήχθη εἰς Ἔκτακτον Σύμβουλον. Διὰ τὰς ὑπηρεσίας του πρὸς τὴν Ἑλβετικὴν Δημοκρατίαν ἀνεκηρύχθη πολίτης τῶν πόλεων Γενεύης καὶ Λωζάννης.
1816
Κατόπιν διαταγῆς συνοδεύει τὴν Αὐτοῦ Μεγαλειότητα εἰς Μόσχαν καὶ Βαρσοβίαν.
1817 24 Μαρτίου
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Νέβσκη.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ Πολωνικοῦ παρασήμου τοῦ Λευκοῦ Ἀετοῦ.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τῆς Σαρδηνίας τοῦ Μεγαλοσταύρου τοῦ Μαυρικίου καὶ Λαζάρου.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ Ἱσπανικοῦ παρασήμου Κάρλου τοῦ Γ΄Μεγαλοσταύρου Α’κατηγορίας.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ Πρωσσικοῦ παρασήμου τοῦ Ἐρυθροῦ Ἀετοῦ Α΄ κατηγορίας.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τῆς Αὐστρίας Λεοπόλδου Α’ κατηγορίας.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τοῦ Μπάδεν: Πίστεως καὶ Ἀετοῦ τῆς Τσιρένης Α’ Κατηγορίας.
1818
Κατόπιν Ὑψηλῆς διαταγῆς συνώδευσε τὴν Α.Μ. τὸν Αύτοκράτορα κατὰ τὴν περιοδείαν του εἰς Βαρσοβίαν καὶ εἰς τὰς νοτίους ἐπαρχίας.
Κατόπιν ἐντολῆς τῆς Α.Μ. συνώδευσε τὸν Αὐτοκράτορα εἰς Ἄαχεν ὡς πληρεξούσιος καὶ διὰ τὰς διαπραγματεύσεις ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τοῦ Ἁγίου Βλαδημήρου Α΄ κατηγορίας.
1818 13 Ὀκτωβρίου
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ Πρωσσικοῦ παρασήμου τοῦ Μαύρου Ἀετοῦ.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Α’ κατηγορίας.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ Γαλλικοῦ παρασήμου τῆς Λεγεῶνος τιμῆς Α’ κατηγορίας.
Ἐτιμήθη διὰ τοῦ Δανικοῦ παρασήμου τοῦ Ἐλέφαντος. Κατόπιν Ὑψηλῆς προσταγῆς τῆς Α.Μ. συνώδευσε τὸν Αὐτοκράτορα εἰς Βαρσοβίαν καὶ τὸν ἠκολούθησεν εἰς τὰς ξένας χώρας.
1821
Κατόπιν Ὑψηλῆς προσταγῆς τῆς Α.Μ. συνώδευσε τὸν Αὐτοκράτορα εἰς Τροππάου καὶ Λάιμπαχ ὡς πληρεξούσιος κατὰ τὰς διαπραγματεύσεις.
Τότε ἐτιμήθη διὰ τοῦ παρασήμου τῆς Νεαπόλεως τοῦ Ἁγίου Φερδινάνδου.
Προϊστάμενος τοῦ τμήματος
Χουντομπάσεβ
Ἀκριβές ἀντίγραφον
Ἀντί τοῦ γραμματέως τῆς Διοικήσεως
ὁ γραμματεύς Μπούτελεβ
Πηγή: Πρωτοψάλτη Εμμανουήλ 1973 Νέα Ιστορικά στοιχεία περί Ιωάννου Καποδίστρια (εκ των ρωσικών αρχείων)
(Centralnii Gossudarstvennii Voenno-Istoritseckii Archiv. CCCR V gor. Leningrade, F.1329, 1827 G., Op. 1, D. 446, L 4).
Διαταγὴ πρὸς τὴν Κυβερνῶσαν Σύγκλητον.
Δεχόμενοι τὴν ὑποβληθεῖσαν ὑμῖν αἴτησιν ὑπὸ τοῦ Μυστικοῦ Συμβούλου κόμητος Καποδίστρια, εὐμενέστατα ἀποδεχόμεθα τὴν πλήρη ἀπομάκρυνση αὐτοῦ ἀπὸ τὴν ὑπηρεσίαν.
Εἴναι εἰς ἡμᾶς εὐχάριστον νὰ γνωρίσωμεν αὐτῷ ἐπὶ τῇ εὐκαιρίᾳ ταύτῃ, τὴν πλήρη ὑφ’ἡμῶν ἀναγνώρισιν τῆς φιλοτίμου ὑπηρεσίας, τῶν προσπαθειῶν αὐτοῦ διὰ τὸ συμφέρον καὶ τὴν δόξαν τῆς Ρωσίας καὶ τῆς προσωπικῆς αὐτοῦ ἀφοσιώσεως, διὰ τῶν ὁποίων πάντοτε ἐδικαίωνε τὴν εἰς αὐτὸν ἐμπιστοσύνην τοῦ Μεγαλειοτάτου Ἀδελφοῦ Ἡμῶν, ἁγίας μνήμης Κυρίου Αὐτοκράτορος Ἀλεξάνδρου τοῦ Πρώτου, καὶ διὰ τῆς ὁποίας συγχρόνως ἐξησφάλισε τὴν ἀμετακίνητον καὶ ἐξαίρετον Ἡμῶν εὔνοιαν.
Νικόλαος
Εἰς τὸ Βασιλικὸν Χωρίον
1η Ἰουλίου 1827 ἔτους
Νὰ ἀκουσθῆ εἰς τὴν Γενικὴν Συνέλευσιν τῆς Συγκλήτου της 19/20 Ἰουλίου 1827.
Ἀρχιγραμματεὺς Κόμης Νεσσελρόντ
Ἐλήφθη 18 Ἰουλίου 1827
Πηγή: Πρωτοψάλτη Εμμανουήλ 1973 Νέα Ιστορικά στοιχεία περί Ιωάννου Καποδίστρια (εκ των ρωσικών αρχείων)
Ἐλέῳ Θεοῦ
Ἡμεῖς Ἀλέξανδρος ὁ Πρῶτος
Αὑτοκράτωρ καὶ Μονάρχης
Πάσης τῆς Ρωσίας
Πρὸς τὸν Μυστικὸν Ἡμῶν Σύμβουλον
Κόμητα Κάπο ντ’Ἴστρια.
Τὰς ἐξαιρετικὰς ὑμῶν ὑπηρεσίας καὶ τὴν σοφίαν εἰς τὴν διεκπεραίωσιν τῶν ἀνατεθεισῶν ὑμῖν ὑποθέσεων ἀναγνωρίζων Ἐγώ μέτ’ ἰδιατέρας εὐμενείας, σᾶς χαρίζω εἰς ἔνδειξιν αὐτῆς ἰππότην τοῦ παρασήμου τοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Νιέφσκη καὶ σᾶς συναποστέλλω τὰ διακριτικὰ τοὺτου, παραμένω πάντοτε πρὸς ὑμᾶς εὐμενής.
Ὁ ὑπογεγραμμένος διὰ τῆς ἰδίας χειρὸς τῆς Αὐτοῦ Αὐτοκρατορικῆς Μεγαλειότητος
Ἀλέξανδρος
Ἁγία Πετρούπολις
Μαρτίου 24 τοῦ 1817
Πηγή: Πρωτοψάλτη Εμμανουήλ 1973 Νέα Ιστορικά στοιχεία περί Ιωάννου Καποδίστρια (εκ των ρωσικών αρχείων)
(Centralnii Gossudarstvennii Voenno-Istoritseckii Archiv. CCCR F.29, Op. 153-V, D. 162-a, ts. 3 Delo ne pronumerovano, document 18).
Ἐντολὴ εἰς τὴν Κυβερνῶσαν Σύγκλητον.
Εἰς ἐκτίμησιν τῶν ὑπηρεσιῶν τῶν προσφερθεισῶν κατὰ τὰς συζητήσεις περὶ τῆς εἰρηνεύσεως εἰς Παρισίους ὑπὸ τοῦ ἐν τῷ βαθμῷ τοῦ Γραμματέως Συμβούλου κόμητος Καποδιστρίου, εὐμενέστατα διορίζομεν αὐτὸν Μυστικὸν Σύμβουλον, παραμένοντα εἰς τὴν προηγούμενη θέσιν αὐτοῦ.
Ἐν Ἀγίᾳ Πετρουπόλει, 19 Ἰανουαρίου 1816 ἔτους.
Διὰ τῆς ἰδίας τῆς Αὐτοῦ Αὐτοκρατορικῆς Μεγαλειότητος χειρὸς γεγραμμένη
Ἀλέξανδρος
Βεβαιοῦται Στρατιωτικὸς Σύμβουλος Κρεμνόβιτς.
Πηγή: Πρωτοψάλτη Εμμανουήλ 1973 Νέα Ιστορικά στοιχεία περί Ιωάννου Καποδίστρια (εκ των ρωσικών αρχείων)
Τά δύο αὐτά ὀνόματα ἀποτελοῦν ὁμολογουμένως τό καύχημα τῶν Ἑλλήνων. Ὁ Καποδίστριας πολιτικός μέ ἄριστη στρατηγική στούς χειρισμούς του καί ὁ Κολοκοτρώνης στρατηγός μέ ζηλευτή πολιτική διάκριση καί διορατικότητα. Δύο προσωπικότητες πού συνεργάστηκαν μεταξύ τους μέ ἀμοιβαῖο σεβασμό καί τιμή.[1] Δύο ἀκούραστοι συνοδοιπόροι μέ ἕναν καί μοναδικό σκοπό, τήν ἀνασύσταση καί ἀναγέννηση τῆς πατρίδος. Ἐνῶ αὐτοί πού παραμέρισαν τό προσωπικό τους συμφέρον γιά τό συμφέρον τοῦ γένους, οἱ συμπαρτιῶτες τους, ἀντί νά τούς ἀνταποδώσουν τήν δέουσα εὐχαριστία καί εὐγνωμοσύνη, τούς ἔλεγξαν καί τούς τιμώρησαν. Θέλησαν νά δομήσουν τό νεοσύστατο Ἑλληνικό κράτος μέ πυλῶνες τήν πίστη στόν Θεό καί τήν θυσιαστική προσφορά στά κοινά χωρίς ἰδιοτέλειες, καί τό πλήρωσαν.
Ἐν συνεχείᾳ θά ἐξετάσουμε ὁρισμένες πτυχές τῆς ζωῆς, τοῦ χαρακτήρα τους, τῆς δράσης τους, ἐπισημαίνοντας τά κοινά σημεῖα ἤ καί τίς διαφορές τῶν δύο αὐτῶν μεγάλων ἀνδρῶν, λαμβάνοντας χρήσιμες πληροφορίες, πολύτιμα συμπεράσματα, ἴσως καί ἀφορμές προβληματισμοῦ γιά τήν κατάσταση στίς μέρες μας, ἀφοῦ ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται.