Όταν ο Καποδίστριας ηγήθηκε της Κυβερνήσεως, η Ελληνική επικράτεια αποτελείτο από το Ναύπλιο, μερικές πόλεις της Ανατολικής Πελοποννήσου, την περιοχή του Ισθμού και των Μεγάρων μέχρι την Ελευσίνα, τη Μάνη καθώς και μια μικρή έκταση της Δυτικής Ελλάδος τα νησιά του Αργοσαρωνικού.

Ο Καποδίστριας χειριζόταν ο ίδιος την εξωτερική Πολιτική του κράτους και με τη διορατικότητα, την ευφυία και το διπλωματικό του κύρος πέτυχε να επαναφέρει το Ελληνικό ζήτημα στην επικαιρότητα και να επηρεάσει την ευρωπαϊκή πολιτική υπέρ της Ελλάδος ώστε να πετύχει την αυτονομία του Ελληνικού κράτους.

Πέτυχε να εφαρμόζονται ή να τροποποιούνται ή να μην γίνονται αποδεκτές οι λαμβανόμενες αποφάσεις των Τριών Δυνάμεων όταν στρέφονταν κατά των ελληνικών συμφερόντων. Τα υπομνήματα και οι απόψεις της Ελληνικής Κυβερνήσεως γνωστοποιούνταν στους Υπουργούς και τους Βασιλείς των Μεγάλων δυνάμεων, και ετύγχαναν ιδιαιτέρας προσοχής.

Ενήργησε με ταχύτητα και καταλήφθηκε η Στερεά Ελλάδα για να υπάρχει τετελεσμένο γεγονός κατά την ώρα των διπλωματικών συζητήσεων στα Ευρωπαϊκά συνέδρια. Ετσι παραχωρήθηκε στην Ελλάδα ολόκληρη η Στερεά Ελλάδα με το πρωτόκολλο του Μαρτίου του 1829 και με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίσθηκε μια ευρεία εδαφική περιοχή ώστε το νέο κράτος να είναι βιώσιμο.
Από την άλλη κατόρθωσε να αποχωρήσει ο Ιμπραήμ το ταχύτερο δυνατό από την Πελλοπόνησσο και δεν έδωσε την ευκαιρία σε Γαλλία, Αγγλία και Ρωσία να μετατρέψουν την Ελλάδα σε πεδίο συγκρούσεων των συμφερόντων τους, αλλά να επιτευχθεί μία ισορροπία μεταξύ τους. Κάθε στρατιωτική επιχείριση πραγματοποιήθηκε κατόπιν συμφωνίας και των Τριών δυνάμεων, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να μη γίνει πεδίο συγκρούσεως τους και καμία πολεμική επιχείρηση να μην εξελιχθεί σε ξενική κατοχή.

Τέλος, ο Καποδίστριας με το πρωτόκολλο του Λονδίνου στις 14/26 Σεπτεμβρίου του 1831 παρέδωσε το πρώτο ανεξάρτητο κράτος της Βαλκανικής με βόρεια συνοριακή γραμμή τους κόλπους Βόλου και Άρτας. Δυστυχώς όμως δεν πρόφτασε να μάθει το αισιόδοξο αποτέλεσμα γιατί η είδηση έφτασε στην Ελλάδα μετά τη δολοφονία του.

Ο Καποδίστριας τον Απρίλιο του 1828 υπέβαλε στον Τσάρο Νικόλαο σχέδιό του, το οποίο προέβλεπε την αναδιοργάνωση των κρατών της Βαλκανικής σε Ομοσπονδία πέντε επαρχιών (Ελλάδος, Ηπείρου, Μακεδονίας, Σερβίας και Δακίας) με ελεύθερη πόλη την Κωνσταντινούπολη. Το σχέδιό του απορρίφθηκε με τη συνθήκη της Αδριανουπόλεως (14.9.1829).

Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην Ενοριακή Ευλογία* Τεύχος 105 το Μάρτιο 2011. Ο π.Γεώργιος Μεταλληνός αναλύει και περιγράφει πολλά στοιχεία απο την προσωπικότητα του Ι.Καποδίστρια.
 
 

Πατήστε το κουμπί "FullScreen" για να δείτε το κείμενο σε όλη την οθόνη

 

* Η Ενοριακή Ευλογία είναι μηναίο περιοδικό του Ι.Ν.Αγίου Νικολάου Πευκακίων

 

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 –ακριβώς πριν από 180 χρόνια- δολοφονήθηκε από ελληνικό χέρι ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος. Ήταν ξημέρωμα, την ώρα που ο ευλαβής πολιτικός πήγαινε από Όρθρου βαθέος στον Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος στο Ναύπλιο. Ως ένα σύντομο πολιτικό μνημόσυνο στον δημιουργό και ανορθωτή της Νεωτέρας Ελλάδος ας θυμηθούμε ορισμένα στοιχεία από τη ζωή και την προσφορά του.

Ο Κερκυραίος κόμης Καποδίστριας πίστευε ότι ο Ελληνισμός θα αναγεννηθεί μόνον αν παραμείνει ριζωμένος στις διαχρονικές ελληνορθόδοξες αξίες. Διάβαζε κάθε μέρα την Αγία Γραφή και αρχαίους συγγραφείς, όπως ο Πλούταρχος. Είχε πάντα μαζί του την εικόνα της Παναγίας της Πλατυτέρας και μετά τη δολοφονία του ετάφη στη Μονή της Πλατυτέρας στην Κέρκυρα. Τόνιζε την ανάγκη να γαλουχηθούν τα ελληνόπουλα με την Ορθόδοξη Πίστη και τη ακατάλυτη συνέχεια του Ελληνισμού. Όταν έγραφε προς τους ξένους διπλωμάτες υπογράμμιζε τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του Έθνους μας: «Το Ελληνικόν Έθνος σύγκειται από των ανθρώπων, οίτινες από της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως δεν έπαυσαν ομολογούντες την Ορθόδοξον Πίστιν και την γλώσσαν των Πατέρων αυτών λαλούντες».

 

Kapodistrias
Ο εγχρονισμός της Ιστορίας αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση για κάθε άνθρωπο που ασχολείται μ’ αυτήν, είτε πρόκειται για ειδικό και μελετητή είτε για τον καθέναν που δεν την θέλει νεκρό γράμμα. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι η Ιστορία, σύμφωνα με πολλούς, επαναλαμβάνεται, αν και όχι σε ό,τι αφορά στα πρόσωπα, τα οποία είναι μοναδικά, έτερα, ανεπανάληπτα. Είναι το ότι το πέρασμα από μία ιστορική δομή σε άλλη δεν συνεπάγεται την κατάργηση του παρελθόντος, αλλά την μεταφορά στοιχείων του που υπάρχουν στην συνείδηση και την πρακτική των πολλών στην καινούρια κατάσταση. Ο άνθρωπος δεν αλλάζει εσωτερικά. Όταν η ιστορική δομή πορεύεται με βάση τον μη αλλαγμένο εντός του άνθρωπο, όταν ο κόσμος πορεύεται με βάση την ιδιοτέλεια, την επιθυμία, το δικαίωμα ως στάση ζωής και ως νοοτροπία των πολλών, τότε συμπεριφορές και καταστάσεις θα επαναλαμβάνονται, ακόμη και αν οι εξωτερικές συνθήκες δεν θα μοιάζουν ίδιες.
Ζούμε σήμερα στην εποχή της μετανεωτερικότητας, μία ρευστή πραγματικότητα, η οποία έχει ως χαρακτηριστικά της μία νέα παγκοσμιοποίηση σε ό,τι αφορά στον πολιτισμό, την επικοινωνία, την διασπορά των ιδεών, αλλά και την σύγχυση, διότι δεν υπάρχουν προοπτικές συλλογικότητας οι οποίες να μπορούν να βγάλουν μία κοινωνία από τις δυσκολίες προσανατολισμού και ταυτότητας που πιθανόν να αντιμετωπίζει. Δεσπόζει η οικονομία σε συλλογικό επίπεδο και όχι η ταυτότητα, είτε εθνική είτε θρησκευτική είτε πολιτιστική είτε γλωσσική είτε ιστορική σήμερα. Ο τόπος και η οικονομία, δηλαδή το ότι ζούμε κάπου και αγωνιζόμαστε για το ζην και το ευ ζην μας, αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά που μας ενώνουν και μας κατευθύνουν. Η ιστορία σήμερα θεωρείται απλώς γνώση του παρελθόντος ή, από κάποιους, αφορμή για αποδόμησή του, ώστε τελικά να προσαρμοστούμε πιο εύκολα στις απαιτήσεις μίας - μειοψηφούσας σε επίπεδο συλλογικό, αλλά θορυβούσας σε επίπεδο ιδεολογικό- αντίληψης, η οποία αρύεται την βάση της από την προηγούμενη ιστορική δομή της νεωτερικότητας.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας είναι αναμφισβήτητα μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας, πράγμα που για την ελληνική πραγματικότητα αλλά και νοοτροπία, σημαίνει πως όσο αγαπήθηκε, άλλο τόσο τον μίσησαν. Αυτό άλλωστε επιβεβαιώνεται και από το τραγικό του τέλος.

Ένα από τα στοιχεία της ζωής του Ιωάννη Καποδίστρια που είναι άγνωστα για τον Έλληνα, είναι πως ο πολιτικός αυτός δεν αγαπήθηκε μόνον εντός Ελλάδος. Όχι, δεν αναφέρομαι για την Ρωσία στην οποία έκτισε το πολιτικό του όνομα, αλλά για την Ελβετία. Ναι, την Ελβετία, η οποία μάλιστα τον έχει ανακυρήξει και εθνικό της ήρωα.

Πόσο περίεργο μπορεί να ακούγεται αυτό; Είναι όμως αλήθεια, και έχει και μία πολύ σοβαρή αιτιολόγηση. Δεν πρόκειται για μία αναγνώριση των ικανοτήτων ενός ατόμου ασχέτως εθνικότητος, αλλά για την ευγνωμοσύνη προς τον Ιωάννη Καποδίστρια για την συμβολή του στην γέννηση ενός κράτους-έθνους, αυτού της Ελβετίας.

Για να τα πάρουμε τα πράγματα με την σειρά, το κείμενο αυτό γράφεται διότι σαν σήμερα το 1817, ο Ιωάννης Καποδίστριας λαμβάνει την ελβετική υπηκοότητα σε αναγνώριση της συμβολής του στη δημιουργία του ομοσπονδιακού συστήματος της Ελβετίας.